Prof. dr. hab. n.med. Adam Antczak
Przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy, Kierownik Kliniki Pulmonologi Ogólnej i Onkologicznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Okres zimowy to czas wzmożonej zachorowalności na przeziębienie i grypę. Najważniejszym elementem, wspierającym organizm w walce z chorobą jest układ odpornościowy, który ma za zadanie zwalczać zakażenia i infekcje. Co zrobić, aby go wzmocnić i pozostać zdrowym przez cały rok? Grypa jest bardzo groźną chorobą wirusową, często myloną z przeziębieniem. Należy jednak odróżnić przeziębienie od grypy, jako dwie różne choroby. Przede wszystkim ze względu na niebezpieczeństwo związane z powikłaniami. Skutki przeziębienia występują rzadko i są to najczęściej wtórne zakażenia bakteryjne. Jeżeli chodzi o grypę powikłania mogą być dużo poważniejsze, wielonarządowe. Najczęściej jest to zapalenie płuc i oskrzeli, zapalenie mięśnia sercowego, zawał seca czy niewydolność oddechowa. Konsekwencje te stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia i życia.
Objawy obu chorób występują również w dwojaki sposób. Przeziębienie przebiega stopniowo, przy nasilających się obajwach, pojawia się stan podgorączkowy, temperatura ciała najczęściej sięga poniżej 38 stopni. Jako jeden z pierwszych symptomów występuje ból gardła oraz chrypa, często zatkany nos, mokry kaszel. Ból głowy i mięśni pojawia się dość rzadko. Grypa natomiast rozpoczyna się gwałtownie, przy obecności wysokiej gorączki (nawet do 39 stopni) i dreszczy, towarzyszy jej ból gardła i katar oraz suchy i męczący kaszel. Często występuje ból w klatce piersiowej oraz duszności, prawie w każdym przypadku zauważalny jest również ból głowy i intensywne bóle mięśni.
Należy pamiętać, aby nie lekceważyć żadnej infekcji. Grypę można przebyć również bezobjawowo lub skąpoobjawowo. Nie oznacza to jednak, że nie jest groźna. Transmitujemy wirusa w najbliższym otoczeniu i jesteśmy zagrożeniem dla naszych bliskich. Z tego powodu w przypadku grypy, niezwykle ważna jest profilaktyka. Jedynym skutecznym sposobem wzmocnienia odporności i zmniejszenia ryzyka występowania ciężkich powikłań pogrypowych jest profilaktyczne szczepienie przeciw grypie, które najlepiej wykonać przed szczytem epidemicznym, przypadającym na okres od stycznia do marca.
O układ odpornościowy, który ma za zadanie zwalczać zakażenie, należy dbać każdego dnia. Niezwykle ważna jest odpowiednia ilość snu, potrzebna do regeneracji, oraz ograniczenie używek, które wpływają niekorzystnie na funkcjonowanie organizmu. Obniżenie odporności może występować również za sprawą braku aktywności fizycznej i mało zbilansowanej diety. Jesienią i zimą nie mamy wielu możliwości aktywnego i zróżnicowanego spędzania czasu na świeżym powietrzu, ważna jest więc świadomość, że o odporność organizmu walczymy przez cały rok.
Podczas szczytu zachorowań należy zwrócić również uwagę na higienę rąk oraz higienę układu oddechowego. Częste mycie dłoni, przy wykorzystaniu mydła lub antyseptycznych roztworów wodno-alkoholowych, wietrzenie pomieszczeń i stosowanie chusteczek higienicznych to sposoby, które pozwalają ograniczyć transmisję wirusów pomiędzy chorym. Należy unikać dotykania powierzchni, które mogły być dotykane przez innych, takich jak poręcze schodów czy klamki.
Zadbaj o swoje zdrowie każdego dnia i nie lekceważ żadnych objawów zachorowania, w każdym przypadku skontaktuj się ze specjalistą. Konsultacja pozwoli odpowiednio zdiagnozować chorobę oraz uniknąć poważnych powikłań, zagrażających zdrowiu i życiu. Na zachorowania szczególnie narażona są grupy ryzyka – seniorzy, dzieci, kobiety w ciąży, diabetycy oraz osoby z chorobami przewlekłymi.